25 juli 2009

De waarheid van God!


De Bijbel is het spreken van God. Maar hoe? En hoe moeten we dat verstaan? Verstaan in de zin van begrijpen. Want van een letterlijk verstaan is (in ieder geval meestal) geen sprake. Is het mogelijk dit woord onbevangen te lezen. En als we dat doen, wat gebeurt er dan? Wat verstaan we dan?

Ons verstaan, niet alleen van de Bijbel, maar van alles wat we "ontmoeten"in dit leven, hangt sterk af van onze eigen uitgangspunten, ons "vóórverstaan": we weten al zoveel! Beter nog: we denken al zoveel te weten. Maar is dat weten van ons een werkelijk weten?

Het blijkt al heel snel moeilijk te worden, wanneer we spreken over - nogal - abstracte begrippen als liefde, houden van, haten. Wat is dat eigenlijk. Probeer het maar eens te verwoorden, zó dat een ander werkelijk verstaat wat jij ermee bedoelt. Dikwijls blijkt dat heel moeilijk en geeft het aanleiding tot de meest interessante gedachtewisselingen.

Maar ook bij meer concrete begrippen hebben we toch allemaal onze eigen voorstelling. Wat een vader is, weten we allemaal..., denken we. Maar toch, is een vader nu degene, die getrouwd is met onze moeder, of degene, die ons verwekt heeft. Hoe wordt dat beleefd, door een kind van ouders, die via een spermadonor tot kinderschap zijn gekomen?
En het "begrip"vader houdt toch ook nog wel wat meer in. Hoe is hij, wat deed of doet hij. Toont hij zijn liefde (als hij die heeft) en zo ja, hoe dan wel.
We begrijpen, dat het antwoord op al deze vragen van ontzaggelijk groot belang is, wanneer we in de Bijbel lezen, dat God Zich als De Vader presenteert, aanwezig stelt. Het kan zowel troost als bedreiging inhouden.

Maar dieper nog. Als we zeggen, dat de Bijbel het Woord van God is, gaan we er vanuit, dat we wéten, wie er tot ons spreekt: God. Maar wie is Gód? Natuurlijk, we leren God "kennen" uit de Bijbel. Maar al vóór we de Bijbel gaan lezen, hebben we ons een beeld van God gevormd. Is Hij de "onbewogen beweger", iemand, die geen gemoedstoestanden kent, omdat een gemoedstoestand een verandering inhoudt. Is God per definitie alléén God, omdat er maar één God kán zijn. Is Hij dus de allerhoogste, of de eeuwige, is Hij "geeste¬lijk" of "lichamelijk".
En die laatste begrippen dan ook weer tussen aanhalingstekens, want wat ís per slot van rekening eeuwig, geestelijk of lichamelijk.

We kunnen niet net doen, alsof we een onbeschreven blad papier (tabula rasa) zijn wanneer we de Bijbel gaan lezen. We zijn gevormd, van de wieg tot het heden. En als we de Bijbel openslaan zijn we niet in staat om onze vorming af te sluiten. Die nemen we mee, of we willen of niet.

In het vervolg wil ik graag een paar "ontdekkingsreizen"in de Bijbel doen. En ik wil die juist doen om te laten zien, hoe verschillend we kunnen lezen. En soms ook om te laten zien, hoe christenen elkaar juist om deze verschillen letterlijk hebben verketterd, uitgesloten.

Ik ga niet beweren, dat het dus uiteindelijk allemaal niets uitmaakt. Dat ieder dan maar zijn eigen waarheid moet hebben. Dat druist in tegen heel mijn hart, ziel en verstand. Maar ik wil ook de grote vragen niet uit de weg gaan en soms (dikwijls?) erkennen, dat ik het antwoord dus niet weet. Het definitieve uitsluitsel niet kan geven. Waarschijnlijk zal ik meer vragen stellen, oproepen, dan beantwoorden. Toch denk ik, dat de simpele erkenning van onze onwetendheid juist zal leiden tot verheerlijking van God, Wiens gedachten altijd hoger zijn, dan onze gedachten. (Jesaja 55:8)

Campo Minado! Yellow&Blue